مهمترین عمل برای باروری درخت نخل خرما گرده افشانی مصنوعی می‌باشد.گرده افشانی یک عمل تلقیح برای بارور کردن شکوفه‌های درختان نخل است .لازم به ذکر است که درختان نخل خرما دارای جنسیت نر و ماده هستند.
درختان نخل ماده درختان نخل نر
برای یک تلقیح موفقیت آمیز باید شکوفه درخت نخل نر یا به زبان محلی (ابره،تیم،طلح) از نخل نر با کیفیت انتخاب شود. شکوفه نر با کیفیت معمولا دارای وزن سنگین‌تر و گرده ی زیاد دردانه‌های خوشه‌هایش می‌باشد. هنگام گرده افشانی، خوشه های نر مناسب را از پایه جدا کرده و به مدت ۲ الی ۳ روز در سایه نگهداری می‌نمایند که تمام شکوفه‌های خوشه‌های نر شکفته شده و در این مدت دانه‌های گرده خشک و به راحتی از خوشه جدا شود، سپس خوشه‌ها و گرده‌های خشک را جمع آوری کرده و به صورت دستی توسط یک فرد ماهر خوشه‌های ماده را توسط خوشه‌ها و گرده ی نخل نر بارور می‌نمایند، بدین ترتیب عمل تلقیح صورت می‌پذیرد.
خوشه درخت نخل نر
زمان باروری:
زمان باروری درختان نخل خرما در هر نقطه از دنیا با توجه به اقلیم و شرایط آب و هوایی و نوع نخل خرما متفاوت است ، کشورایران نیز از این قاعده مستثنی نیست، برای مثال: در استان خوزستان عمل بارور کردن درخت نخل از نیمه دوم بهمن ماه شروع و تا اواخر اسفند ماه ادامه دارد و در استان فارس خصوصاً شهرستان جهرم از اواخر بهمن ماه تا اوایل اردیبهشت ماه به طول می‌انجامد، این زمان در شهرهای دیگر تولید خرمای ایران نیز متفاوت می‌باشد، البته عمل تلقیح یا بارور کردن نخل به عوامل دیگری همچون بنیه ی نخل ،زودرس یا دیررس بودن نخل نیز بستگی دارد. نخل های دارای بنیه قوی‌تر از نوع زودرس می‌باشند و باید زودتر عمل تلقیح را انجام داد.مدت زمان لازم برای باروری نخل بین ۳۰ الی ۶۰ روز می‌باشد .معمولاً در باغات به ازای هر ۱۰ اصله نخل ماده یک نخل نر باید وجود داشته باشد، البته در بسیاری از باغات سنتی این اصل رعایت نشده و بدین منظور برای گرده افشانی، خوشه‌های نخل نر از نخلستان‌های دیگر توسط باغداران تهیه و خریداری می‌شود .خوشه‌های درختان نخل ماده نیز به دو نوع پیش بار و پس بار تقسیم بندی می‌گردد.منظور از پیش بار و پس بار این است که درختان نخل در دو مرحله شکوفه زایی می‌کنند، مرحله اول که به مرحله پیش بار شهرت دارد 2/3 شکوفه‌ها ظاهر می‌شودکه معمولاً در اوایل فصل شکوفه زایی است .خصوصیات خوشه‌های پیش بار: بزرگتر و سنگین‌تر و کیفیت محصول بالاتری دارند البته به علت اینکه در فصل سرما زاده می‌شوند به گرده افشانی بیشتری نیاز دارند و احتمال بارور نشدن آنها بیشتر است، خوشه‌های پس بار معمولاً دراواسط و اواخر فصل گرده افشانی به وجود می‌آیند و 1/3دیگر خوشه‌های درخت نخل را شامل می‌شوند. خصوصیات خوشه‌های پس بار این است که چون در دمای مناسب‌تر و گرمتر به وجود می‌آیند به گرده افشانی کمتری نسبت به خوشه های پیش بار نیاز دارند و احتمال بارور نشدن آنها بسیار پایین است اما نسبت به خوشه‌های پیش بار وزن سبکتری دارند.
( گرده افشانی درختان نخل توسط شخص ماهر )
